- Δημητριάς
- I
Αρχαία πόλη της Θεσσαλίας. Ιδρύθηκε από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή γύρω στο 294 π.Χ., ΒΑ της παλαιότερης πόλης Παγασαί, κοντά στη θάλασσα και απέναντι από τη σημερινή πόλη Βόλο. Για τον εντοπισμό της ακριβούς θέσης της είχαν γίνει πολλές συζητήσεις και είχαν καταβληθεί ανάλογες προσπάθειες, αλλά το πρόβλημα λύθηκε το 1912, μετά τις ανασκαφές που έγιναν από τον Απόστολο Αρβανιτόπουλο.Η θέση είχε κατοικηθεί από τη μυκηναϊκή περίοδο, όπως φαίνεται από έναν τάφο που ανακαλύφθηκε κοντά στα τείχη της Δ. Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της αρχαίας αυτής πόλης είναι τα ισχυρότατα τείχη της –περιγράφονται από τον Στράβωνα– με πολλούς πύργους που χτίστηκαν κατά διαστήματα. Πέντε από αυτούς, που διατηρούνται ακόμα σήμερα, ερεύνησε o Αρβανιτόπουλος και εντόπισε πολλές εντοιχισμένες ζωγραφιστές επιτύμβιες στήλες, που είχαν χρησιμοποιηθεί ως οικοδομικό υλικό. Οι στήλες αυτές βρίσκονται στο μουσείο του Βόλου και είναι από τα πιο σπουδαία μνημεία της ελληνιστικής περιόδου, γιατί παρέχουν μία σημαντική εικόνα για τη ζωγραφική της εποχής. Το 168 π.Χ., ή κατ’ άλλους το 50 π.Χ., έγινε, μάλλον για λόγους πολεμικής στρατηγικής, βιαστική επισκευή του τείχους και τότε χρησιμοποιήθηκαν και οι επιτύμβιες στήλες των γειτονικών νεκροταφείων (των Παγασών και της Δ.) ως οικοδομικό υλικό.Μέσα στην πόλη, όπως προκύπτει από τα ίχνη που βρέθηκαν, υπήρχε αγορά, γυμνάσιο, θέατρο, στάδιο, ιππόδρομος και ιερά, όπου ανακαλύφθηκαν πλήθος από κινητά ευρήματα και θραύσματα αγαλμάτων.Η Δ. ήταν προσφιλής τόπος διαμονής των βασιλιάδων της Μακεδονίας, που τη χρησιμοποιούσαν και ως στρατιωτική βάση εναντίον των Ρωμαίων. Η ζωή της πόλης συνεχίστηκε κατά τα ρωμαϊκά και βυζαντινά χρόνια. Το 902 μ.Χ. λεηλατήθηκε από τους Σαρακηνούς της Κρήτης και οι κάτοικοί της αναγκάστηκαν να καταφύγουν στο Πήλιο, όπου ίδρυσαν τα διάφορα χωριά του. Από τον 15o αι. και ύστερα η Δ. αναφέρεται ως έδρα επισκόπου.
Επιτύμβια στήλη από την αρχαία Δημητριάδα (Αρχαιολογικό Μουσείο, Βόλος).
Οι ζωγραφιστές επιτύμβιες στήλες που βρέθηκαν στο τείχος της αρχαίας θεσσαλικής πόλης Δημητριάδος είναι από τα σπουδαιότερα μνημεία της ελληνιστικής περιόδου, καθώς παρέχουν μία σπουδαία εικόνα για τη ζωγραφική της εποχής. Στη φωτογραφία, η στήλη του Στρατονίκου.
IIΗ αρχαία πόλη Δημητριάς ιδρύθηκε λίγο μετά το 294 π.Χ. Στη φωτογραφία, λείψανα του αρχαίου θεάτρου.
Μία από τις φυλές της αρχαίας Αττικής, που είχε προστεθεί με πρόταση του Αθηναίου ρήτορα Στρατοκλή στις δέκα των κατοίκων της. Ονομάστηκε Δ. προς τιμήν του Δημητρίου του Πολιορκητή, ο οποίος κατέλυσε την κυριαρχία του βασιλιά της Μακεδονίας, Κάσσανδρου. Όταν κυρίευσε την Αθήνα, το 307 π.Χ., οι Αθηναίοι τον υποδέχτηκαν με μεγάλο ενθουσιασμό και ονόμασαν Δημητριώνα τον δέκατο αττικό μήνα Μουνιχιώνα.* * *και δημητριάς, η (AM Δημητριάς) [Δημήτριος]πόλη τού Παγασητικού Κόλπου που χτίστηκε από τον Δημήτριο τον Πολιορκητήνεοελλ.η δημητριάςμικρό Κολεόπτερο τής οικογένειας τών Καραβίδωναρχ.1. όνομα φυλής στην αρχαία Αθήνα2. ποικιλία κριθαριού3. ονομασία τού φυτού περιστερεών ο ύπτιος.
Dictionary of Greek. 2013.